Κειμενικό είδος του δημοσιογραφικού λόγου που έχει τη μορφή συνομιλίας ανάμεσα σε ένα δημοσιογράφο και σε μια προσωπικότητα ή σε έναν απλό πολίτη, που αναφέρεται σε (συνήθ.) επίκαιρα θέματα πολιτικά, κοινωνικά, επιστημονικά, προσωπικά κτλ. με σκοπό την ενημέρωση ή και τη σκιαγράφηση μιας προσωπικότητας που είναι δημοφιλής στο ευρύ κοινό (συνέντευξη – πορτρέτο).

Τα προϊόντα του (έντυπη συνέντευξη, τηλεοπτικός διάλογος), κείμενα συνομιλιακού ή συνεχούς λόγου, παρουσιάζουν ορισμένα κοινά γλωσσικά χαρακτηριστικά: [α] Δομές εναλλαγής ερωταποκρίσεων των δύο συνομιλητών. [β] Στοιχεία προφορικότητας, όπως ο ελλειπτικός λόγος, οι παύσεις, οι αναδιατυπώσεις, τα μόρια δισταγμού κτλ. [γ] Φατικές ερωτήσεις, που έχουν δηλαδή στόχο την εδραίωση κλίματος οικειότητας [δ] Φράσεις γλωσσικής ευγένειας. [ε] Ευθύς λόγο, μεταδιατυπώσεις και μηχανισμούς παράφρασης ή πύκνωσης, όταν πρόκειται για συνέντευξη σε συνεχή λόγο.

ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

Ζητείται από τους μαθητές να εντοπίσουν (πληροφοριακή άσκηση) ή/ και να εξηγήσουν (ερμηνευτική άσκηση) την παρουσία δεικτών σε ένα κείμενο που χαρακτηρίζουν το κειμενικό είδος της συνέντευξης.

ΛΥΜΕΝΟ ΘΕΜΑ

Στο κείμενο «Κωνσταντίνος Δασκαλάκης» να εντοπίσεις τρία λεξικογραμματικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την κατάταξή του στο κειμενικό είδος της συνέντευξης.

Τρία λεξικογραμματικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την κατάταξη του κειμένου στο είδος της συνέντευξης είναι: [α] Ερωταποκρίσεις (π.χ. «Από πού ξεκινά η επανάσταση σε μια χώρα;» > «Η επανάσταση ξεκινά από τα σχολεία και τα πανεπιστήμια»). [β] Φράσεις γλωσσικής ευγένειας (π.χ. πληθυντικός αριθμός: «Όταν φύγατε από την Ελλάδα, πόσο διαφορετικό ήταν το εκπαιδευτικό επίπεδο που αντιμετωπίσατε;»). [γ] Στοιχεία προφορικότητας (π.χ. ελλειπτικές προτάσεις: «Πρέπει να διδάσκεται η πληροφορική στα σχολεία;» > «Είναι αυτονόητο, δεδομένου ότι οι αλγόριθμοι και οι ψηφιακές τεχνολογίες επηρεάζουν τόσο σημαντικά τη ζωή μας»).

 

ΘΕΜΑ ΓΙΑ ΕΞΑΣΚΗΣΗ

Στο κείμενο «Ψαραντώνης» να εντοπίσεις και να εξηγήσεις τη λειτουργία τριών γλωσσικών επιλογών που επιβεβαιώνουν την κατάταξή του στο κειμενικό είδος της συνέντευξης.